Kary i nagrody w wychowaniu dziecka
Dlaczego stosujemy kary?
Celem karania jest wyeliminowanie niewłaściwego zachowania dziecka. Karę powinno się stosować wówczas, gdy nie pomaga prośba, upomnienie, czy polecenie. Powinna uczyć dziecko odpowiedzialności i przewidywania rezultatów swojego postępowania. Powinna także wywołać chęć zmiany dotychczasowego zachowania.
Aby kara była skuteczna powinna:
- być adekwatna do winy i sprawiedliwa (nie można np. karać dziecka za coś, co zrobiło niechcący lub dawać surowej kary za drobne przewinienie)
- być stosowana konsekwentnie
- uwzględniać okoliczności, wiek dziecka, motywy jego czynu
- następować bezpośrednio po przewinieniu
- być dla dziecka zrozumiała - należy mu wytłumaczyć, za co zostało ukarane
Nie mów dziecku, że je karzesz, lecz że wyciągasz konsekwencje z jego niewłaściwego zachowania. Kary cielesne uczą dziecko agresji, kłamstwa, zastraszają oraz zaniżają jego samoocenę. Krzykiem i wyzwiskami tracisz autorytet w oczach swojego dziecka, gdyż nie panujesz nad emocjami.
Dlaczego warto stosować nagrody?
Celem nagradzania dziecka jest zachęcanie go do właściwego postępowania i utrwalania pozytywnych zachowań. Dziecko, które jest nagradzane, nabiera wiary w siebie, i w swoje możliwości. Otrzymywanie nagród wzbudza wdziecku pozytywne uczucia: radości, dobre samopoczucie, buduje poczucie wartości. Nagradzanie umacnia więź emocjonalną, między dzieckiem a osobami nagradzającymi.
Rodzaje nagród:
- pochwała, uznanie, uśmiech, przytulenie dziecka
- wspólne atrakcyjne spędzanie wolnego czasu,sprawianie dziecku przyjemności
- wizyta u kolegi, koleżanki lub zaproszenie ich do domu
- nagrody rzeczowe,pieniądze ( kieszonkowe, do skarbonki)
- zwolnienie z obowiązku,uzyskanie jakiegoś przywileju
Jak nagradzać dziecko?
- nagrody powinny być związane z tym, co dziecko lubi, co sprawia mu przyjemność
- nagradzać dzieci trzeba nie tylko za to, co zrobiły dobrze, ale również za powstrzymanie się od złego zachowania.
- im młodsze dziecko, tym nagrody powinny być bardziej konkretne, jednak z wiekiem powinno się raczej zastępować nagrody rzeczowe pochwałami, aprobatą
- dziecko powinno wiedzieć, za co i dlaczego dostaje nagrodę,
- dziecko powinno też na nią zapracować.
- nadmierna ilość nagród uzyskiwanych bez uzasadnienia i bez wysiłku ze strony dziecka sprawia, że ich wartość maleje, a nagradzanie przestaje być skuteczne.
Drogi Rodzicu pamiętaj, że częste stosowanie kar nie przynosi pozytywnych rezultatów. Podstawą rodzicielskich oddziaływań wychowawczych powinna być nagroda i pochwała. Powinniście być także konsekwentni w dawaniu jednych i drugich.